İkili Test Nedir?

Kombine test (daha sık kullanılan diğer adlarıyla ikili test – ikili tarama – ikili tarama testi) anne rahimindeki bebeğin, başta kromozom bozuklukları (kromozom anomalileri) olmak üzere taşıdığı çeşitli riskleri (özellikle Down Sendromu - Mongol bebek) ortaya koymaya yönelik olarak gebelikte yapılan bir tarama testidir.

İkili Test Nedir?

İkili test, anne rahimindeki bebeğin, başta kromozom bozuklukları olmak üzere taşıdığı çeşitli riskleri (özellikle Down Sendromu) ortaya koymaya yönelik olarak gebelikte yapılan bir tarama testidir. İkili tarama testi, ultrason ölçümü (bebek ense kalınlığı) ve hamile annenin iki kan değerine (HCG ve PAPP-A) bakılmasından oluşur: 

Bebek ense kalınlığı ölçümü nasıl yapılır?

Gebeliğin 11-14'ncü haftaları arasında, ultrason ile sırt üstü pozisyonda yatarken bebeğin ensesinin arkasındaki saydam alan milimetre cinsinden ölçülür. 

İkili test (kombine test) 

Hamile anneden alınan kan örneğinde HCG ve PAPP-A denilen iki hormon-proteine bakılır. İkili test adı, hamile annenin kanında iki değere bakılmasından gelir. Gerçekte bu testin yalnızca anne kan kısmına bakılmasına ikili test denir. Yanlış olarak ve çok daha sık olarak ikili test, ikili tarama testi veya ikili tarama diye adlandırılsa da testin asıl adı, bu iki kan değerinin, ultrason ile ölçülen bebek ense kalınlığı değeri ile kombine edilmesini ifade eden kombine testtir. 

İkili test ne zaman yapılmalıdır? 

Ense kalınlığı denilen bebek ensesinin arakasındaki saydam alan, gebeliğin 11 – 14'üncü haftaları arasında en iyi ölçülebilmektedir. İdeal olan, 11'nci gebelik haftasında yapılmasıdır. İkili tarama testinin 11'nci gebelik haftasında Down Sendromu olan bebekleri tespit oranı %87 iken, bu oran 14'ncü hamilelik haftasında %79’a iner. Yine de ikili tarama testinin Down Sendromu olan bebekleri tespit oranı, üçlü tarama testine göre çok daha yüksektir. Üçlü testte bu oran sadece %65’tir. 

İkili testin Down sendromu tespit oranı nedir ?

Günümüzde ikili test, kromozomal bozukluk olan bebekleri, tespit edebilmekte kullandığımız bir test olup, yaştan bağımsız olarak tüm hamile anne adaylarına uygulanabilir. İkili test  ile Down Sendromu olan bebekleri  doğru saptama olasılığı, annenin yaşı arttıkça artmaktadır. Yani test, yaşı ileri annelerde Down Sendromunu öngörme konusunda, genç annelerde olduğundan daha etkilidir. 

Gebelikte 11'nci haftada yapılan ikili testte yüksek riskli  sonuçların yüzde 5’inde bebek aslında normaldir.

İkili test, Down Sendromu ile doğabilecek her 100 bebekten 80-90’ını tespit edilebilmektedir. 

Bebekte Down Sendromu tanısı kesin olarak nasıl konulur? 

Gebelikteki tarama testi sonuçları kesin tanıyı değil, olasılığı ya da riski yansıtır. Artmış risk söz konusuysa, kesin tanı için ileri testler yaptırmaya karar verebilirsiniz. 

İkili test sonucunda Down Sendromu riskiniz 1/300’den fazla ise, veya sadece ultrasonda bebek ense kalınlığı ölçümü 3 mm’den fazla ise, bulunduğunuz gebelik haftası içinde (11-14'üncü haftalar arasında) koryon villus biyopsisi yapılarak bebeğinizin kromozom yapısını öğrenebilirsiniz. 

İkili test sonucu yüksek çıktı, bu ne anlama gelir? 

Genellikle 300’de 1 ve üstü, Down Sendromu açısından artmış risk olarak kabul edilir. 300’de 1’in anlamı, test uygulanan ve artmış risk olduğu bildirilen her 300 gebe kadından 1’inin Down Sendromlu bir bebek dünyaya getirecek olduğu, diğer 299 kadının bebeğinin ise Down Sendromlu olmayacağıdır.

Test sonuçları olumlu çıksa bile bebeğinizin Down Sendromuyla ya da başka bir bozuklukla dünyaya gelmesi yönünde ufak bir olasılık da mevcuttur. 

Gebelikteki tarama testleri (2'li test, 3'lü test), Sağlıklı Bir Bebek Dünyaya Getireceğinizin Garantisi Değildir. Ama çocuğunuzda Down Sendromu ya da başka bir kromozom bozukluğu olup olmadığı, ileri testlerle (CVS, amniyosentez) kesin biçimde saptanabilir. 

İkili test sonucunuz sınırda riskli ise ve karar veremiyorsanız ne yapmalı? 

Riskinizin 300’de 1 ile 1000’de 1 arasında çıktığı durumlarda karar vermek bazen zor olabilir. Bu gibi durumlarda bir perinatologdan bilgi ve yardım isteyebilirsiniz. Perinatoloji uzmanı özel bir ultrasonografik muayene ile bebeğin burun kemiği (nazal kemik), sağ kalp kapakçığında kan akımı kaçağı (trikuspid yetmezliği) ve kalple karaciğer arasındaki kan akımına (ductus venosus) bakarak riskinizin daha mı yüksek yoksa daha mı düşük olduğunu size söyleyebilir. Bu bahsedilen özel tetkikler karar vermekte size yol gösterici olacaktır. 

İkili test sonucunuz yüksek riskli değilse? 

İkili test sonucunuzda ilgili riskler yukarda belirtilenin üzerinde ise (riskli değil ise) (mesela 1500'de 1), bu durumda aile bilgilendirilerek herhangi bir girişimsel müdahalede bulunulmaz. 

Bununla birlikte ileri düzey ultrasonografi (ayrıntılı ultrason) ve fetal ekokardiyografi tamamlayıcı olarak yapılabilir.

Unutulmamalıdır ki gebelikte yapılan hiçbir tarama testi Down Sendromu ve diğer kromozom anomalileri için %100 teşhis edici değildir. Ayrıca gebelikte yapılan hiçbir tarama testi bebekte olabilecek yapısal sakatlıkları göstermez. 

İkili test sonucum yüksek çıktı ve bana 16'ncı haftada amniyosentez önerildi. O zamana kadar beklemeli miyim?

Kesinlikle hayır. 11-14'üncü gebelik haftaları arasında Koryon villus biyopsisi yaptırarak sonucu öğrenebilirsiniz. Günümüzde bebekteki kromozom bozukluklarının tespitine yönelik olarak hamileliğin ilk üç ayında yapılan ikili testin popüler hale gelmesi ve ikili test sonuçlarını takiben anne adaylarının erken netice almak istemesi ile koryon villus örneklemesi ön plana çıkmaktadır. 

Maalesef koryon villus örneklemesinin teknik olarak çok fazla beceri ve tecrübe gerektirmesinden ve bu tekniği uygulayacak kişi sayısının kısıtlı olmasından dolayı, hastalar erken dönemde taşıdıkları genetik riskleri öğrenseler bile, genellikle stres altında 5-6 hafta bekletilerek amniyosenteze yönlendirilmektedirler. 

Benzer testler nelerdir? 

Ne ikili test ne de üçlü test bebekte olabilecek YAPISAL ANOMALİLERİ GÖSTERMEZ. Bebekteki olası yapısal sakatlıkların teşhisi, daha ileri gebelik haftalarında (16- 20'nci gebelik haftaları arası) yapılan ayrıntılı ultrason ve fetal ekokardiyografi ile konulabilir. Dolayısıyla anne karnında bebekteki kromozomal ve yapısal bozuklukları saptamak için günümüzde en iyi yaklaşım, ikili testi takiben fetal ekokardiyografi ve ayrıntılı ultrason incelemelerinin de yapılması olarak durmaktadır.


Benzer Yazılar

Daha yeni Daha eski